Algemene toelichting op het project
Het voormalige Waddeneiland Wieringen kent een rijke geschiedenis. Binnen het vlakke Noord-Hollandse polderlandschap is Wieringen een romantische oase, met smalle groene wegen, scheef gewaaide bomen, karakteristieke boerderijen, pittoreske dorpjes, reliëf van keileembulten en vele archeologische schatten. Jaarlijks bezoeken veel toeristen en dagjesmensen het Wieringerlandschap. De bewoners van het voormalige eiland Wieringen voorzagen eeuwenlang in hun onderhoud door wier te oogsten en te verwerken. Dat verwerken gebeurde in wierschuren. De leefbaarheid van de Kop van Noord-Holland staat hoog op de agenda van provincie Noord-Holland. Zij zet zich samen met gemeente Hollands Kroon in om Wieringen als parel te polijsten. Wieringen wordt aan de zuidzijde begrensd door de Wierdijk. Aan de Wierdijk staat een historische wierschuur. Samen vormen ze een uniek plaatje: nergens in Nederland is deze combinatie intact. De Wierdijk is één van de oudste, overgebleven dijktypen in Noord-Holland. De Wierschuur vertelt met de Wierdijk een belangrijk deel van de geschiedenis van de waterbeheersing in Noord-Holland. De Wierschuur ligt dichtbij aantrekkelijke bestemmingen en de A7 loopt er vlak langs. Naast het voormalige Waddeneiland Wieringen, met zijn haven en pittoreske dorpjes, maken de Waddenzee, het IJsselmeer en het Amstelmeer deel uit van de directe omgeving. Jaarlijks bezoeken drie miljoen toeristen de Kop van Noord-Holland.
Deze archetypische parel was echter in slechte staat. Er was een herbestemmingsplan nodig om de schuur te laten bestaan. Na het uitschrijven van een prijsvraag is de provincie Noord-Holland er in geslaagd om ondernemers te vinden die deze laatste wierschuur op Wieringen een nieuwe toekomst konden geven. Zij mochten, met behulp van een provinciale subsidie van €500.000 euro de Wierschuur een nieuw leven inblazen.
Ruimtelijke kwaliteit in het project
De Wierschuur (bouwjaar 1850) is een bijzondere afgeleide van de karakteristieke Noord-Hollandse Stolpboerderij. De Wierschuur aan de Stroeërdijk no 1. in de Polder Waard Nieuwland werd vroeger gebruikt als opslagplaats voor gewonnen wier. Wierteelt was lange tijd de motor van de lokale economie. Het werd voornamelijk gebruikt voor het aanleggen van wierdijken. Deze dijken konden beter tegen stormen omdat het gedroogde wier onder druk samenpakte tot een harde massa die minder snel werd weggeslagen door het water. Het is de enige overgebleven Wierschuur in het gebied en ze is daarom van grote cultuurhistorische waarde. Aan de buitenkant is die waarde momenteel weinig zichtbaar, binnenin heeft de Wierschuur een bijzondere houten constructie van palen, schoren en liggers. De totale oppervlakte van de Wierschuur is 450 m². Naast de Wierschuur staan ook een woning en stal (beide bouwjaar 1969) ter beschikking. Het betreft een driekamer woning met een totale oppervlakte van 90 m² en Hollandse Stal met een oppervlakte van 310 m². Naast het bovenstaand erfgoedensemble beschikt het perceel tevens over bijna 2 ha grond die optioneel kan worden meegenomen in de plannen. Zowel de Wierschuur als de woning en stal verkeerden in slechte staat en bevatten asbest. Op dit moment is de schuur prachtig gerenoveerd. Het houten staketsel is behouden, er ligt een nieuw rieten dak op en het nieuwe programma bestaande uit groepsaccommodaties en vergaderruimtes hebben een mooi nieuw interieur gekregen.
Ruimtelijke kwaliteit in het proces
Op dit moment heeft de schuur, samen met de Wierdijk, een provinciale monumenten status. Voor het behouden van de Wierschuur was grondige restauratie de enige denkbare optie. Belangrijk daarbij was dat de houten constructie van de schuur in zijn oude glorie werd hersteld. Provincie Noord-Holland is bereid geweest om de asbestsanering van de Wierschuur en het herstel van het historische casco te financieren (fundament, draagconstructie, muurwerk, dakbedekking). Daarnaast heeft de provincie een bijdrage voor het openbaar toegankelijk houden van de Wierschuur verstrekt. Maximaal stelde de provincie een bedrag van €500.000 beschikbaar om het behoud van de Wierschuur mogelijk te maken. Overige kosten waren voor de ondernemer. Op de voorlichtingsbijeenkomst voor de herbestemming van de Wierschuur liepen grote projectontwikkelaars rond, maar uiteindelijk gingen de twee eigenaren van B&B Villa Nieuwland er met de winst vandoor. Martine van Soolingen en haar man Edwin Bonvie wilden hun B&B verrijken met een nieuwe accommodatie voor groepen en vergaderingen, en daar was de Wierschuur prima geschikt voor. Het plan paste heel goed bij de opgestelde gebiedsvisie van de gemeente, maar niet bij het bestemmingsplan van de Wierschuur. Gelukkig nam de gemeente alle ruimte die er was binnen de regelgeving en werd er pragmatisch gekeken welke zaken vergunningsvrij of op een andere manier konden worden uitgevoerd, want het aanpassen van het bestemmingsplan neemt een hoop tijd in beslag. Op deze manier kon in ieder geval worden gestart met de restauratie. Gedeputeerde Jack van der Hoek heeft de gerestaureerde Wierschuur in 2017 te Hippolytushoef geopend.