Algemene toelichting op het project

Op  rand van de Scher­mer, nabij Oter­leek ontwerpt FARO Archi­tecten in opdracht van Warm Thuis en Bouw­com­pag­nie een erf met woon­schuren. Het plan gaat woon­groepen voor oud­eren met demen­tie huisvesten.

De beeld­bepal­ende bestaande his­torische stolp­boerderij bli­jft, samen met twee bestaande schuren. Daar­naast wor­den drie nieuwe schuren aan het ensem­ble op het erf toegevoegd. Twee lage schuren en een kap­schuur, alle drie pal aan het erf gesitueerd.

De oude vervallen stolp is opnieuw opgebouwd en door Sander Douma getransformeerd tot groepsgebouw en logeerhuis voor mensen met dementie. FARO Architecten was verantwoordelijk voor het totaalconcept en de uitbreiding op het erf en ging daarbij uit van een herinterpretatie van het boerenschuurtype.

Ruimtelijke kwaliteit in het project

Geïn­spireerd door de visie op klein­schalige zorg van Warm Thuis, heeft FARO op een eigen­ti­jdse manier wonin­gen voor telkens zes bewon­ers ont­wor­pen, met als inspi­ratie de vertrouwde vorm van een schu­urhuis op een boeren­erf. Uit­gangspunt voor de archi­tec­tuur is een zwarte schuur met een herken­baar sil­houet. Er zijn witte accen­ten aan de gevels van de schuren toegevoegd om te ref­er­eren naar de arche­typ­is­che schuur uit het verleden. Daar­naast zijn op de kop­pen van de vol­umes uit­sne­den gemaakt, waar­door veranda’s, uit­gevo­erd in blank hout, ontstaan voor beschutte buiten­ruimtes en entrees. Extra kwaliteit wordt meegegeven aan dit plan met een duurzame energiehuishoud­ing, gebruik van duurzame mate­ri­alen en tevens een duurzame water­huishoud­ing te gebruiken.

Als uitgangspunt voor het ontwerp is vooral de ambitie van WarmThuis genomen, die hierboven uitgebreid is beschreven. De beeldbepalende historische stolpboerderij blijft, samen met twee bestaande grote schuren (de één voor parkeren en de ander als stal). De architectuur van de nieuwbouw sluit aan bij de agrarische sfeer: groepswoningen met een schuurachtig uiterlijk, ontspannen gegroepeerd rondom een erf, uitgevoerd in houtskeletbouw. Het geheel doet daarmee zowel recht aan de omgeving als aan de bedoeling van het programma.

Extra kwaliteit wordt meegegeven aan dit plan met een duurzame energiehuishouding, gebruik van duurzame materialen en een duurzame waterhuishouding. De gebouwen kennen een lage epc-waarde van 0,54. Alle gebouwen hebben een forse isolatiepakket in de buitenschil. Zonnecollectoren zijn geïntegreerd in het ontwerp. Dit was mogelijk door een extra financiële bijdrage van Wooncompagnie.

Het erf heeft een pleintje binnenin de groep van gebouwen als informele ontsluiting van de verschillende planonderdelen. En een ruime tuin annex weide om te verblijven en te bewerken met daaromheen een boomsingel. Het bewerken van de tuin en de omgang met dieren op het erf en in de stal past binnen de filosofie van WarmThuis om haar bewoners betekenisvolle prikkels te bieden die aansluiten bij hun belevingswereld.

Ruimtelijke kwaliteit in het proces

De Hulst is een voormalig agrarisch bedrijf. In 2005 heeft Wooncompagnie op uitdrukkelijk verzoek van het toenmalig College van Bestuur van de gemeente Schermer, in het kader van het ontwikkelen van nieuwe ‘Woonconcepten voor Vrijkomende Agrarische Bedrijven’ (stolpen), de boerderij De Hulst aangekocht. Na de afkeuring van het woonconceptidee voor De Hulst kwam de boerderij De Hulst weer in beeld als geschikte locatie voor een maatschappelijke functie van Stichting WarmThuis. WarmThuis heeft Wooncompagnie zomer 2007 benaderd met de vraag of er een locatie voor hen beschikbaar was.

De zorg van huurder WarmThuis is gebaseerd op de gehechtheidstheorie: het bieden van een herkenbare en huiselijke omgeving waarin de bewoner zich geborgen en veilig weet. Dit vraagt om een huiselijke omgeving, een heldere architectuur, een beperkte groep bewoners en herkenbare dagelijkse activiteiten die vertrouwde prikkels genereren, zoals geuren, geluiden, sfeer en rituelen. Het erf van De Hulst biedt een besloten, veilige omgeving met een viertal woningen, elk ten behoeve van zes personen met dementie.

De karakteristieke Noordhollandse stolpboerderij werd gereconstrueerd door Sander Douma Architecten. FARO Architecten ontwierp woningen als schuurachtige volumes op het erf. Het nieuwe boerenerf biedt nu huisvesting aan mensen met dementie voor stichting WarmThuis.

WarmThuis was zelf zeer actief in het werven van fondsen voor het project. Deze actieve rol gaf Wooncompagnie veel vertrouwen om met de stichting verder te gaan. Zo hebben zij een subsidie van de Provincie Noord Holland ontvangen voor de domotica in het project (€ 150.000).

WarmThuis heeft de ambitie om met dit project een kwalitatief hoogwaardig en toonaangevend model voor wonen, welzijn en zorg te bieden voor mensen met dementie.

Financieel is het gerealiseerde project binnen de intern gestelde kaders afgerond. Het aangevraagde realisatiebudget is uiteindelijk niet helemaal opgegaan. Interessant zal zijn om het project de komende periode op energieverbruik te monitoren om te zien wat de investering in duurzame installaties uiteindelijk voor de huurder aan besparing op de energienota oplevert.

Projecten als deze stimuleren de maatschappelijke samenhang tussen het landschap en haar bewoners. Er is een nieuwe dynamiek ontstaan voor het boerenerf.